Bij de ontwikkeling van jonge kinderen denken we vaak aan lopen, praten en sociale interactie. Maar goed zicht is net zo belangrijk voor hun groei, zowel cognitief als emotioneel. Daarom is het belangrijk om al op jonge leeftijd oogtesten te overwegen. Gelukkig wordt er bij het consultatiebureau, de opvang en op de basisschool al veel opgemerkt.
Waarom zijn oogtesten bij jonge kinderen belangrijk?
Vanaf het moment dat een baby wordt geboren, ontwikkelen hun ogen zich snel. Gedurende het eerste levensjaar leert een kind scherpstellen, kleuren herkennen en diepte inschatten. Deze visuele vaardigheden vormen de basis voor hun interactie met de wereld. Problemen met het gezichtsvermogen kunnen echter subtiel zijn en blijven vaak onopgemerkt. Vroege detectie van oogaandoeningen is cruciaal om ernstige visuele beperkingen te voorkomen en om de best mogelijke behandeling te bieden.
De ogen van jonge kinderen zijn nog in ontwikkeling en kunnen goed worden geholpen of ondersteund met een correctie zoals een bril of door middel van oefeningen. Die worden voorgeschreven door bijvoorbeeld een orthoptist, een specialist op het gebied van oogfawijkingen zoals scheelzien (strabisme) of een lui oog (amblyopie).
Welke oogtesten worden er gedaan bij deze jonge kinderen?
Hoewel deze jonge kids vaak niet in staat zijn om letters te lezen of mondelinge instructies te volgen, zijn er verschillende methoden ontwikkeld om hun zicht op een speelse en kindvriendelijke manier te testen. Hier zijn enkele oogtesten die geschikt zijn voor kinderen van deze leeftijd:
Reflex-testen:
Een veelgebruikte methode om het oog van een jong kind te testen, is door licht in hun ogen te schijnen en de reflexen te observeren. Het gedrag van het licht, hoe het terugkaatst op de ogen, kan belangrijke aanwijzingen geven over eventuele afwijkingen zoals scheelzien of oogverzwakking.
Volgtesten:
Deze test controleert hoe goed een kind een object met hun ogen kan volgen. Door kleurrijke of interessante objecten voor de ogen te bewegen, kunnen oogartsen of orthoptisten zien of beide ogen goed samenwerken en het vermogen om scherp te stellen en te volgen observeren.
Refractie met behulp van een autorefractor:
Dit is een computergestuurde test die snel en nauwkeurig de brekingsafwijkingen van het oog meet. Dit kan helpen bij het opsporen van bijziendheid, verziendheid en astigmatisme, zonder dat het kind hoeft te communiceren.
Cover-test:
Bij deze test wordt één oog afgedekt om te zien hoe het andere oog reageert. Dit kan helpen bij het opsporen van problemen zoals een lui oog, waarbij het ene oog mogelijk sterker is dan het andere.
Druppels:
De ogen van deze jonge kids kunnen heel sterk accommoderen, dit betekend dat ze onbewust zelf sterkte kunnen maken waardoor ze niet met een standaard manier te meten zijn. Deze druppels zorgen ervoor dat het automatisch focussen tijdelijk wordt stilgelegd en de orthoptist of oogarts de ogen goed kan meten. Ook worden de pupillen daarvan erg groot en kan het zicht van je kindje tijdelijk erg wazig zijn. De werking van de druppels duurt maximaal 24 uur.
Veelvoorkomende oogproblemen bij jonge kinderen
Bij kinderen onder de 4 jaar komen bepaalde oogaandoeningen relatief vaak voor. Hieronder een overzicht van enkele veelvoorkomende oogproblemen:
-
Amblyopie (lui oog):
Een aandoening waarbij het zicht in één oog niet goed ontwikkelt, vaak doordat het andere oog dominanter is. Het kind kan moeite hebben om met beide ogen samen te werken, wat later problemen kan geven met dieptewaarneming. -
Strabisme (scheelzien):
Dit is een afwijking waarbij de ogen niet in dezelfde richting kijken. Dit kan permanente oogschade veroorzaken als het niet behandeld wordt. - Bijziendheid (myopie) en verziendheid (hypermetropie): Bijziendheid (min-sterkte) komt steeds vaker voor bij jonge kinderen, vooral door een verhoogde blootstelling aan schermen. Verziendheid (plus-sterkte) is normaal bij kinderen, maar wanneer het samenhangt met andere klachten zal er zeker een bril worden geadviseerd.
De rol van ouders bij de vroege detectie
Als ouder bent u vaak de eerste die tekenen van een mogelijk oogprobleem kan opmerken. Let op gedragingen zoals:
- Veel in de ogen wrijven
- Problemen met het volgen van objecten
- Scheel kijken
- Geen interesse tonen in kleuren of objecten
- Veel struikelen of moeite hebben met inschatten van afstanden
- Vermoeidheid
Als je een van deze tekenen opmerkt, is het verstandig om contact op te nemen met uw huisarts. Deze zal doorverwijzen naar een oogarts waarbij er altijd een vooronderzoek zal plaatsvinden door een orthoptist of optometrist. Meestal in klinieken of ziekenhuizen.
Hoe bereid je je kind voor op een oogtest?
Stap 1
Leg op een eenvoudige manier uit wat er gaat gebeuren
Kinderen kunnen zich angstig voelen als ze niet weten wat hen te wachten staat. Vertel op een eenvoudige en geruststellende manier wat de oogtest inhoudt. Vertel dit op een speelse manier.
Stap 2
Neem een vertrouwd knuffeldier of speeltje mee
Een favoriet knuffeldier of speeltje kan veel comfort bieden aan uw kind tijdens de oogtest. Dit geeft ze iets vertrouwds om zich op te richten en kan helpen om hen gerust te stellen als ze nerveus zijn.
Stap 3
Gebruik een boek of video
Er zijn kindvriendelijke boeken en video’s die een bezoek aan de oogarts uitleggen. Dit helpt uw kind visueel voor te bereiden op wat ze kunnen verwachten. Door middel van een verhaal/filmpje kunnen ze zien dat het proces zelfs leuk kan zijn.
Stap 4
Vertrouw op de professionals
Oogspecialisten die met kinderen werken, weten vaak hoe ze op een speelse en geduldige manier met hen om moeten gaan. Laat hen de leiding nemen tijdens het onderzoek, en moedig uw kind aan om samen te werken met de specialist.
Zorg voor helder zicht
Het testen van jonge kinderogen is een specialistische, en zeer belangrijke stap om de visuele gezondheid van uw kind te waarborgen. Door vroegtijdige oogtesten kunnen eventuele problemen snel worden opgespoord en behandeld, waardoor de kans op blijvende schade aan het gezichtsvermogen wordt geminimaliseerd. Als ouder speel je een cruciale rol in de observatie en het tijdig ingrijpen bij mogelijke problemen, zodat uw kind zich visueel optimaal kan ontwikkelen.
Wanneer er een oogtest gedaan is bij kinderen onder de 8 jaar door een orthoptist en er is een bril nodig geeft de specialist daarvoor een recept mee. Met dat recept kunt u terecht in een optiekwinkel om hiervoor een juiste bril op maat te laten maken. Spelenderwijs met de nieuwe bril omgaan leert dat de kinderen vaak snel gewend zijn. Ook horen wij terug van ouders dat hun kind vaak meer zelfverzekerd raakt, meer durft of bijvoorbeeld minder vermoeid is.
Lees meer van onze blogs
Wanneer heeft uw kind een bril nodig?
Goed zicht is cruciaal voor de ontwikkeling van uw kind. In deze blog lees je welke tekenen wijzen op zichtproblemen, zoals bijziendheid of verziendheid, en wanneer een bril nodig is om uw kind optimaal te laten functioneren.Wanneer heeft uw kind een bril nodig?...